Reforma dla obywatela. Nowe propozycje zespołu Brzoski okiem ekspertów FOR

Zespół Rafała Brzoski przedstawił pakiet propozycji deregulacyjnych, mających na celu uproszczenie procedur administracyjnych i sądowych oraz cyfryzację kontaktów z urzędami. – Dobrze, że praca zespołu Rafała Brzoski nabiera tempa – komentują eksperci Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR), Marcin Zieliński i Patryk Wachowiec.

Zdaniem ekspertów, spośród postulatów, które zostały zaprezentowane w ostatnim pakiecie 8 kwietnia, na szczególną uwagę zasługują te rzeczywiście deregulujące polityki państwa.

Deregulacja procedur cywilnych – oszczędność czasu i papieru

Przykładem tego są modyfikacje kodeksu postępowania cywilnego, które mają uprościć procedury związane z poprawianiem formalnych błędów w pismach procesowych. Aktualnie w przypadku formalnych błędów, takich jak pominięcie adresu do doręczeń, sąd wymaga od stron ponownego złożenia całego dokumentu, mimo że większość materiałów już znajduje się w aktach. 

– Nie tylko zmniejszy to wykorzystanie papieru, ale wpłynie realnie na sprawność postępowań i wymianę korespondencji między sądem a podsądnymi – oceniają eksperci FOR.

Cyfryzacja administracji – krok ku nowoczesności

Kolejnym ważnym obszarem jest cyfryzacja procedur administracyjnych. Propozycje obejmują rozszerzenie elektronicznych ksiąg wieczystych, które – poza tradycyjnymi użytkownikami – mogłyby zostać udostępnione także bankom hipotecznym i ich pracownikom. Umożliwiłoby to szybszą realizację zmian, takich jak przeniesienie wierzyciela przy sprzedaży pakietu wierzytelności, co w efekcie miałoby przyspieszyć procesy związane z zakupem nieruchomości i udzielaniem kredytów hipotecznych.

Planowane są również zmiany dotyczące archiwów dokumentacji rejestracyjnej pojazdów. Cyfryzacja danych mogłaby wyeliminować konieczność ponownej legalizacji tablic rejestracyjnych przy przerejestrowaniu pojazdu, a nieaktualne dowody rejestracyjne byłyby zwracane właścicielom. Eksperci z FOR podkreślają, że uproszczenie obowiązków administracyjnych w przypadku pojazdów to działanie korzystne zarówno dla obywateli, jak i dla administracji: – Nie ma najmniejszego powodu, by już raz zalegalizowane tablice rejestracyjne przechodziły tę samą procedurę tylko dlatego, że zmienił się właściciel pojazdu – zwracają uwagę Zieliński i Wachowiec.

Reforma podatkowa i energetyczna – nowe propozycje

Zespół Rafała Brzoski proponuje zmiany w CIT – firmy mogłyby przekazywać 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, analogicznie do mechanizmu w PIT. Planowane jest też zwolnienie z CIT dochodów z listów zastawnych, by zwiększyć dostępność tanich kredytów mieszkaniowych.

W energetyce pojawiła się propozycja porównywarki cen prądu dla gospodarstw domowych i mikrofirm, a także uproszczenia koncesji na handel energią i instalacje fotowoltaiczne do 1 MW – z myślą o przyspieszeniu inwestycji w zieloną energię.

Zespół chce też poprawić codzienne funkcjonowanie obywateli – m.in. przez integrację SOR-ów z aplikacją mojeIKP, co miałoby skrócić czas oczekiwania w nagłych przypadkach. Usprawnieniu ma też ulec system eZLA – obowiązki weryfikacyjne miałyby przejąć ZUS, co przyspieszy wypłatę świadczeń.

Wyzwania i perspektywy – wciąż miejsce na „duże deregulacje”

Eksperci FOR oceniają, że obecnie przedstawione propozycje to krok w dobrym kierunku.  – Opisywane sprawy mogą wydawać się drobne, ale w ogólnym rozrachunku wyraźnie ograniczą niezbędną interakcję między państwem a obywatelami – co jest istotą procesu deregulacji. 

Jednocześnie podkreślają potrzebę działań o szerszym zasięgu: – Wciąż czekamy na „duże deregulacje” odnoszące się m.in. działalności aptek, handlu w niedzielę czy zawodów regulowanych – których to, na tle innych państw UE, wciąż mamy zbyt wiele – apelują.